افسانه های گرجی می گویند: «خدا مشغول آفرینش زمین بود که ناگاه گرسنه شد و تصمیم به سرو شامی بی نظیر گرفت. او به قدری سرگرم صرف شام بود که مقداری از غذایش بر روی بلندترین قله های منطقه قفقاز افتاد و پس از آن نیز تکه هایی از غذا بر روی سرزمین های اطراف پخش شد. بدین ترتیب سرزمین قفقاز و گرجستان به غذاهای بهشتی برکت یافت.»
پیش غذاهای گرجی
گرچه این تنها داستانی عوامانه و رایج در میان مردم است، اما از حق که نگذریم طعم غذاهای خوشمزه گرجستان را می توان بهشتی نامید. از آن جا که این کشور چندان فاصله جغرافیایی با کشور عزیز ما، ایران ندارد؛ بنابراین عجیب نیست که با نگاهی بهبهترین غذاهای گرجستان شباهات زیادی با غذاهای خودمان بیابیم.
با نگاه به 150 نوع غذای گرجی، خواهیم دریافت که فرهنگ غذایی گرجستان با تنوع، سبک پخت و میزآرایی مخصوص خود شناخته شده و در اغلب این غذاها همواره گوشت بره و گوساله و سبزیجات تازه استفاده می شود. جالب است بدانید که غذاهای گرجی عمدتا از دیگر فرهنگ های غذایی آسیا تأثیر پذیرفته اند و استفاده از محصولات لبنی به همراه غذا در این کشور رایج است.
چند وقت پیش رفتیم سراغ خوشمزه های کشور گرجستان و 10 تا از بهترین غذاهای اصلی را معرفی کردیم. همان طور که گفته بودیم، امروز بهترین پیش غذاهای گرجستان را به همراه تصاویرشان معرفی می کنیم. تمام این لیست 13 تایی را اکثرا به همراه غذاهای دیگر و به عنوان وعده ای سبک در نظر می گیرند.
فرهنگ غذایی گرجستان
فرهنگ غذایی گرجستان در واقع سبکی از طبخ غذاست که از گرجی های پیشین و باستانی، فرهنگ غذایی اروپایی و فرهنگ های نزدیک آسیایی تأثیر پذیرفته است. می توان گفت غذاهای گرجی ترکیبی از مزه های کشورها و تمدن هایی است که به هنگام تجارت به این شهر رفت و آمد می کردند. گرجی ها در غذای خود به استفاده زیاد از گوشت تمایل دارند، اما با این حال طیف متفاوتی از انواع غذاهای گیاهی نیز در فرهنگ غذایی گرجی ها به چشم می خورد.
جالب آن که در طی قرن بیستم، رستوران های گرجی در روسیه به شدت توسعه یافتند به گونه ای که هم اکنون اغلب رستوران های روسی در شهرهای این کشور غذاهای گرجی را سرو می کنند.
یکی از بهترین موقعیت هایی که می توانید مجموعه کاملی از غذاها و نوشیدنی های گرجی را از نزدیک ببینید، ضیافت های سنتی سوپراست. این ضیافت یا دورهمی ها، معمولا در زمان اعیاد و یا پس از مراسم خاکسپاری برگزار می شوند.
1) خاچاپوری | Khachapuri
هیچ جشن گرجستانی بدون خاچاپوری تکمیل نمی شود و به اعتقاد بسیاری خاچاپوری یکی از بهترین نان های کلاسیک و پنیری این کشور است. شکل و بافت این غذا منطقه به منطقه متفاوت است. ممکن است قطر ضخیم یا نازکی داشته باشد، چندین لایه یا تک لایه باشد، ممکن است گرد، مثلثی و یا مربع باشد و اندازه و شکل های متفاوتی از قایقی تا دیگر انواع دارد. بسیاری خاچاپوری را با تخم مرغی در وسط طبخ می کنند که اغلب در منطقه آجاپور و سواحل دریای سیاه مانند شهر باتومی مرسوم است.
2) پی خالی | Pkhali
پی خالی پیش غذایی سرد و محبوب در میان گرجی هاست. این غذای خوشمزه ترکیبی از خمیر ادویه دار گردویی، سبزیجات معطر و طعم دهنده های تازه است که به مخلوطی از سبزیجات آب پز شده یا سرخ شده افزوده می شوند. در انتها پس از ترکیب شدن، شکل داده شده و به صورت گلوله هایی کوچک و خنک سرو می شوند. برای تزئین و چاشنی دار کردن پی خالی از دانه های انار استفاده می شود.
3) جون جولی | Jonjoli
جون جولی نوعی پیش غذای سنتی و محبوب گرجی است که در واقع نوعی ترشی محسوب می شود. جون جولی ترکیبی از جوانه های ترشی انداخته هستند. گرچه ممکن است جون جولی قیافه چندان جذابی نداشته باشد، اما طعم فوق العاده ای دارد و مقداری شبیه زیتون شور ما ایرانی هاست.
4) بادریجانی نیگواتیز | Badrijani Nigvzit
بادریجانی پیش غذایی خوشمزه و ترکیبی از بادمجان است که شکل وسوسه کننده و مزه بی نظیری دارد. برای این غذا ابتدا لایه های بادمجان را سرخ کرده و بعد با مواد مورد نظر پر می کنند. این مواد از گردو خرد شده، گشنیز و رب انار تشکیل شده که با روغن زیتون مخلوط شده اند. پس از پر کردن بادمجان ها با این مواد، آن ها را به شکل رول در می آورند. بادریجانی را اغلب با دانه های انار تزئین می کنند.
5) کوچماچی | Kuchmachi
یکی دیگر از پیش غذاهای سنتی گرجی، کوچماچی است. این غذا ترکیبی از جگر، قلوه و قلب مرغ است که با رب انار و گردو ترکیب می شود. در نهایت نیز روی این غذا را به دانه انار مزین می کنند. کوچماچی اغلب در جشن ها و تعطیلات گرجی مورد استفاده قرار می گیرد.
6) آبخازورا | Abkhazura
آبخازورا توعی سوسیس از گوشت قیمه ای است که بر روی منقل سرخ می شود و به صورت داغ به همراه سس گرجی از آلو به نام تکمالی (Tkemali) سرو می شود.
7) بادریجنیس خیزیلالا | Badrijnis khizilala
بادریجنیس نوعی پیش غذاست که از تکه های سرخ شده بادمجان تهیه می شود.
برای طبخ این پیش غذا اغلب از موادی چون پیاز، سیر، انار، پودر فلفل قرمز تند، روغن سبزیجات و گشنیز تازه استفاده شده و در نهایت با چند دانه انار تزئین می شود.
8) نادوگی | Nadugi
این ساندویچ های کوچک پیچیده شده نمونه بارز استفاده از محصولات لبنی در وعده های غذایی گرجی هاست.
برخلاف ظاهر که این تصور را ایجاد می کند پنیر در میان خمیر پیچیده شده، نادوگی ترکیبی از پنیر و نعناست که در لایه هایی نازک از پنیر سولگانی پیچیده شده است. پنیر سولگانی نوعی پنیر مخصوص گرجستان است که طعمی شور و ترش و بافتی متفاوت دارد.
9) لوبیانی | Lobiani
لوبیانی نوعی غذای نانی است که درون آن با لوبیا پر می شود. این غذای سنتی گرجستای به خصوص در یکی از مناسبت های گرجستان، یعنی روز سنت باربارا در ۱۷ دسامبر پخته و سرو می شود.
علاوه بر لوبیا، از موادی چون گوشت دودی گاو، کره، سیر، سبزیجات و نمک استفاده می شود. برای طبخ لوبیانی ابتدا لوبیا را با گوشت دودی می پزند که این کار طعم به خصوصی به لوبیا اضافه می کند. پس از تهیه خمیر با استفاده از آرد و تخم مرغ، مواد را داخل خمیر گذاشته، آن ها را پهن و صاف کرده و درون فر پخت می کنند.
10) سوکو کژ | Soko Kecze
گرچه اغلب غذاهای گرجی خورشتی گوشتی هستند که به آرامی و بر روی شعله کوچک گاز پخته می شوند، اما در این بین غذاهای گیاهی و سبزیجاتی پیدا می شوند که در نوع خود بی نظیرند. سوکو کژ یکی از این غذاهای بی نظیر است که فاکتور اصلی غذایی آن قارچ است.
قارچ ها را در ظرفی سفالی به همراه پنیر گرجی و ادویه های مخصوص می پزند و بفرمایید! سوکو کژ شما آماده است!
1) آجاپصندلی | Ajapsandali
یکی دیگر از غذاهای سنتی و پرطرفدار گرجی، آجاپصندلی نوعی غذای سبزیجات است که با استفاده از بادمجان، گوجه فرنگی، فلفل دلمه، سیر، گشنیز و ادویه طبخ می شود. البته برخی ها علاوه بر سبزیجات یاد شده، آجاپصندلی را با استفاده از سیب زمینی و فلفل قرمز می پزند.
تمام مواد اولیه این غذا از جمله سبزیجات معمول گرجستان است و اغلب همگی در تابستان به راحتی در دسترس قرار می گیرند.
12) ایسپاناخی | Ispanakhi
ایسپاناخی نوعی پیش غذا و سالاد گرجستانی محسوب می شود که بسیار به بورانی ما شباهت دارد.
برای طبخ اسپیناخی ابتدا اسفناج را خرد کرده و سپس آن را با ماست می پزند و در هنگام سرو به آن سیر، نمک و گشنیز اضافه می کنند.
13) لوبیو | Lobio
همان طور که از نامش می توان حدس زد، لوبیو غذایی متشکل از لوبیاست که به همراه پیاز و برخی از سبزیجات معطر برگی طبخ می شود.
این غذا را به عنوان پیش غذا و یا به همراه وعده اصلی سرو می کنند.
برخی لوبیو را غلیظ و کم آب و برخی رقیق و سوپ مانند تهیه کرده و در نهایت به صوت سنتی در ظرفی سفالین برای سرو آماده می کنند.
سخن آخر
همان طور که گفتیم غذاهای معرفی شده بهترین غذاهایی است که در کنار وعده اصلی در کشور گرجستان سرو می شوند.
منبع: ashpazbaashii