لوپرامید (به انگلیسی:Loperamide)
یک داروی ترکیبی بر پایه پیپریدین، و از انواع مخدر ضد اسهال میباشد. در درمان اسهال ناشی از گاستروآنتریت کاربرد ویژه دارد. از دیگر نامهای آن Lopex، Imodium، Dimorو Fortasec میباشد.
رده درمانی:ضداسهال ها
اشکال دارویی:قرص، شربت
شربت لوپرامید
موارد و مقدار مصرف
الف) اسهال حاد غیر اختصاصی:
بزرگسالان و کودکان بزرگتر از 12 سال:در ابتدا mg 4 خوراکی مصرف می شود و پس از هر بار دفع اسهالی، mg 2 استفاده می شود. حداکثر دوز روزانه mg 16 می باشد.
کودکان 12-8 ساله:در روز اول mg 2 خوراکی سه بار در روز مصرف می شود.
کودکان 8-5 ساله:در روز اول mg 2 خوراکی دو بار در روز مصرف می شود.
کودکان 5-2 ساله:در روز اول mg 1 خوراکی سه بار در روز مصرف می شود.
دوز نگهدارنده یک سوم تا یک دوم مقدار مصرف اولیه است (mg/kg 0.1 پس از هر بار دفع اسهال) که نباید از دوز روز اول تجاوز نماید. در صورت عدم بهبودی پس از 48 ساعت، دارو باید قطع شود.
ب) اسهال مزمن:
بزرگسالان:در ابتدا mg 4 خوراکی و سپس mg 2 پس از هر بار دفع اسهالی تا رفع اسهال مصرف می شود. دوز باید بر اساس پاسخ هر فرد تعیین شود.
در صورت مصرف شدن mg 16 در روز برای حداقل 10 روز، دارو را قطع کنید.
کودکان:mg/kg 0.24-0.08 در روز در 2 تا 3 دوز منقسم مصرف می شود.
مصرف لوپرامید
چگونگی تأثیر دارو:
اثرات این دارو ظرف 1 تا 2 ساعت پس از شروع درمان با دارو ظاهر می شوند، ضمناًً این اثرات مدت 6 تا 18 ساعت پس از قطع مصرف هر دوز دارو، در بدن دوام خواهند داشت.
رژیم غذایی خاص هنگام مصرف دارو:
در طی مدت درمان با این دارو خوردن و نوشیدن مایعات، چیزهای شیرین و نمک، ضروری می باشد.
چگونگی قطع مصرف دارو :
مصرف این دارو را می توان به محض رفع نیاز، بدون هیچ مشکلی قطع نمود.
آثار فارماکولوژیک:
این دارو با اثر مستقیم بر عضلات حلقوی و طولی دیواره ی روده ها قادر به غیرفعال کردن حرکات خود به خودی آنها می باشد. با این آثار این دارو قادر به کاهش حجم مدفوع روزانه و افزایش ویسکوزیته و تراکم آن بوده و اتلاف مایعات و الکترولیتها را کاهش می دهد. تاکنون گزارشی از تحمل نسبت به اثر ضد اسهالی این دارو مشاهده نشده است. گرچه در میمونهای معتاد به مورفین، لوپرامید با دوزهای بالاتر از دوزهای توصیه شده سبب جلوگیری از بروز علائم قطع مصرف مورفین شده است ولی در انسان آثار مشابه تریاک حتی با دوزهای بالاتر از 2 برابر مصرف دوزهای درمانی مشاهده نشده است.
میزان جذب لوپرامید پس از مصرف خوراکی 40% بوده و فاقد نفوذ قابل توجه مغزی است. اوج غلظت های پلاسمایی لوپرامید تقریباً 5 ساعت پس از تجویز قرص و 2.5 ساعت پس از تجویز فرم مایع آن حاصل شده و برای هر دو فرم فوق تقریباً مساوی است.
عمرنیمه ی حذف این دارو 10.8 ساعت (در محدوده ی 9.1 تا 14.4ساعت) بوده و پس از مصرف یک دوز mg4 این دارو، 25% آن بدون تغییر به داخل مدفوع دفع شده و 1.3% آن نیز به صورت داروی بدون تغییر و یا به صورت کونژوگه گلوکورونیک اسید طی 3 روز از ادرار دفع می شود
موارد احتیاط:
در موارد اجتناب از وقفه ی حرکات پریستالسیس خصوصاً مواقع بروز ایلئوس یا یبوست، تورم شکم، عارضه ی التهاب حاد روده یا کولیت ناشی از آنتی بیوتیک نباید از لوپرامید استفاده شود.
همچنین در اسهال آبکی نیز نباید از لوپرامید به تنهایی استفاده کرد. در بیماران دچار نقص کبدی به دلیل متابولیسم عبور اول قابل توجه کبدی و نیز در نوجوانان کم سن و سال (کمتر از 6 سال) به دلیل پاسخ دهی متغیر به آن باید با احتیاط استفاده شود.
همچنین در اسهالهای حادی که همراه با نفوذ ارگانیسمها به داخل جدار موکوسی روده ها می باشند نظیر Ecoli مهاجم گوارشی، سالمونلا و شیگلا نیز نباید از لوپرامید استفاده شود.
در موارد کولیت زخمی حاد تجویز داروهای قادر به وقفه ی تحرکات روده یی یا قادر به ایجاد تأخیر در انتقال محتویات روده یی ممکن است منجر به القای مگاکولون سمی حاد شود. در مواقع دفع مایع و الکترولیتهای بیماران دچار اسهال باید توجه شود که لوپرامید مانعی برای تجویز مایعات و الکترولیت درمانی بیماران نمی باشد.
بدیهی است در صورت عدم بهبود بالینی بیمار پس از 48 ساعت از شروع تجویز لوپرامید مصرف آن باید متوقف شود.
از مزیتهای خوب لوپرامید نسبت به سایر داروهای ضد اسهال فقدان هر گونه اعتیاد به این دارو می باشد.
چون این دارو قادر به ایجاد حالت گیجی در بیماران می باشد، بیماران حین مصرف این دارو با احتیاط رانندگی کرده و از کارهای نیازمند به دقت بالا حتی الامکان اجتناب نمایند.
همچنین مصرف این دارو ممکن است موجب خشکی دهان شده و به همین دلیل توصیه می شود بیماران حین مصرف این دارو اقدام به نوشیدن آب میوه نمایند. همچنین در صورت عدم توقف اسهال بعد از چند روز یا درصورت مواجهه با دردهای بدنی یا تورم یا تب فوراً پزشک خود را مطلع کنند.
افرادیکه ممنوعیت مصرف لوپرامید را دارند
افرادیکه نباید این دارو را مصرف کنند
در صورت بروز واکنشهای آلرژیک ناشی از مصرف لوپرامید آن را مصرف نکنید. همچنین در صورت وجود خون در مدفوع یا سیاه رنگ بودن آن از مصرف لوپرامید خودداری کنید زیرا ممکن است این عارضه ناشی از مشکلات جدیتری باشد که نیاز به توجه پزشکی دارد.
در صورت وجود آلرژی نسبت به آسپیرین و یا در کودکانیکه مبتلا به آنفلوانزا یا آبلهمرغان هستند از مصرف بیسموت ساب سالیسیلات خودداری کنید.
مواردیکه حتماً باید با پزشک تماس گرفته شود
اگر شما دچار تب هستید یا در صورت وجود خون یا موکوس در مدفوع یا سابقه بیماری کبدی قبل از مصرف هر داروی ضد اسهال، با پزشک خود تماس بگیرید.
به علاوه در صورت ادامه اسهال بیشتر از 2 روز با پزشک خود تماس بگیرید از خود درمانی بپرهیزید. شما ممکن است جهت درمان نیاز به مصرف آنتیبیوتیک داشته باشید و یا مشکل جدیتری داشته باشید که نیاز به تشخیص دارد.
مصرف لوپرامید (Loperamide) در بارداری
FDA طبقه بندی:C.
مصرف لوپرامید (Loperamide) در دوران شیردهی
ترشح دارو در شیر مشخص نیست. باید با احتیاط مصرف شود.
مصرف در کودکان:
دارو برای کودکان 2 ساله و بزرگتر تأیید شده است، هر چند کودکان کم سن به عوارض جانبی ممکن است حساس تر باشند.
عوارض جانبی داروی لوپرامید
همانطور که می دانید همه ی داروهای صنعتی و همچنین گیاهی موجب ایجاد عوارضی در بدن می شوند. این عوارض ممکن است در همه افراد ایجاد نشود. عوارض جانبی این دارو شامل موارد زیر هستند.
- خواب آلودگی، سرگیجه، خستگی
- یبوست، تهوع، استفراغ
- درد و ناراحتی در قسمت شکم
- خشکی دهان
- بثورات پوستی
تداخل دارویی لوپرامید
تداخل دارویی لوپرامید
مصرف همزمان داروهای ضد درد اوپیوئید با قرص لوپرامید ممکن است موجب ایجاد یبوست شدید شود. همانطور که در این مقاله ملاحظه کردید قرص لوپرامید برای درمان انواع اسهال، حاد و مزمن کاربرد دارد. با رعایت نکاتی که در این مقاله برای مصرف این قرص گفته شد به بهبودی و سلامت خود و همچنین با عارضه های کمتر کمک کنید
مسمومیت و درمان
تظاهرات بالینی:یبوست، تحریک گوارشی، تضعیف CNS.
درمان:در صورت مصرف در چند ساعت اخیر، ذغال فعال تجویز می شود یا می توان از شستشوی معده استفاده و پس از آن ذغال فعال تجویز نمود. بیمار باید از نظر تضعیف تنفس پایش شود. در صورت بروز تضعیف تنفسی، نالوکسون تجویز می شود.
ملاحظات اختصاصی
پس از تجویز دارو از راه لوله بینی ـ معدی، لوله را با آب شستشو دهید.
در صورت بروز اسهال شدید، وضعیت آب و الکترولیت های بیمار را کنترل کنید.
در صورت ابتلای بیمار به اختلال کبدی، بیمار را از نظر سمیت CNS کنترل کنید؛ زیرا متابولیسم عبور اول دارو ممکن است کاهش یابد.
نکات پرستاری هنگام تجویز
1- تجویز لوپراماید نمی تواند نیاز فرد به مصرف مایعات و الکترولیت های لازم را برطرف کند.
2- تجویز مایعات فراوان جهت ممانعت از دهیدراتاسیون و خشکی دهان .
3- پرهیز از رانندگی و کارهای نیازمند به هوشیاری کامل .
شرایط نگهداری:در دمای معمولی اتاق نگهداری شود.
منبع:نمناک